Geachte raadsleden en wethouder Goudswaard,
Graag willen wij, na een paar dagen alle indrukken van de commissievergadering MO verwerkt te hebben, een reactie geven over het gedeelte van de vergadering waarin wijzelf geen inbreng meer hadden.
Wij doen dit puntsgewijs in willekeurige volgorde:
• Het verbaast ons zeer dat onze officiële op schrift gestelde reactie naar de gemeenteraad niet op de agenda stond van de commissie MO. Een reactie vanuit de griffie leerde ons dat er geen reacties van burgers meer aan de vergaderingsstukken worden toegevoegd. Wel hebben wij vernomen dat de MO commissieleden onze reactie hebben ontvangen. Ook dat die op de LIS (Lijst Ingekomen Stukken) zijn gezet, maar die is pas voor iedereen (ook burgers) beschikbaar bij de agenda van de eerstvolgende raadsvergadering. Gezien het algemeen belang en goede besluitvorming met beeldvorming is het van belang dat ook de reacties van betrokkenen op een collegevoorstel voor iedereen beschikbaar zijn. Noem het minimaal een vorm van burgerparticipatie waaraan ook dit college zo graag wil voldoen. Voor ons en Wateringen betreft het in dit geval ook een aangrijpend voorstel waar alle argumenten tellen, ook maatschappelijke.
• In een voorbespreking op 6-3-2023 met wethouder Goudswaard kregen wij te horen dat hij pas in de commissievergadering een officiële reactie zou geven op onze standpunten in de geschreven reactie. Wij waren heel erg benieuwd of wij nog fouten gemaakt hadden, of dat er passages zijn waar het college het totaal niet mee eens is, zodat wij die daar alsnog konden verduidelijken indien dat gewenst was. De wethouder heeft echter in de MO vergadering niet of nauwelijks rechtstreeks inhoudelijk op onze reactie gereageerd. Wel indirect dat hij vast bleef houden dat er in totaal 6,6 miljoen euro voor De Waterman nodig is, zijnde de bedragen voor de toegezegde renovatie uit 2020, een bedrag te verhogen met een nieuw krediet vanwege een steeds verder oplopende kostenstijging die o.a. veroorzaakt werd door de werkzaamheden steeds verder (onnodig) op te schuiven.
En als laatste element in het bedrag van 6,6 mlj euro ook over het verschil van mening om nu al kosten op conto te schrijven van De Waterman om het mogelijk te maken dat de zwembadfunctie uitgebreid kan worden naar een “huis van het dorp” met aanvullende voorzieningen/instellingen. Dit betreft dan het afbreken en weer in combinatie met andere voorzieningen opbouwen van ons gebouwdeel dat noodzakelijk is om die gewenste huiskamerfunctie te verkrijgen. Let wel dat huiskamers van het dorp in andere dorpen door de gemeente bekostigd (zullen) worden! Zonder deze “tweede fase” renovatie is de vastgestelde visie in Visie Wateringen namelijk niet mogelijk te maken! Wij werken graag mee, worden er zelf ook beter van, maar als de gemeente de initiële kosten blijft neerleggen bij De Waterman, dan kiezen wij voor een eigen voortbestaan waarbij wij op een andere wijze gaan proberen De Waterman multifunctioneler te maken. Deels is dat al gelukt daar kinderopvang ZON al gebruikmaakt van de zonneweide vanaf 1 maart t/m november.
Uitgangspunt in Visie Wateringen is en blijft dat het openluchtzwembad zelf blijft bestaan!
Wij weten niet of het niet direct inhoudelijk reageren op onze reactie als oorzaak heeft dat onze reactie geen deel uitmaakte van de beraadslagingen. Zeker in een zo gevoelig onderwerp als De Waterman moet er ook door raadsleden en collegeleden gesproken kunnen worden over alle opvattingen van burgers, en niet alleen via het vragen mogen stellen aan de insprekers.
• Zowel het college als GBW blijven vasthouden aan het totale besluit dat voorlag bij de begroting in 2020 om De Waterman een nieuwe toekomst te geven. Maar dan moet het ook echt om alle aspecten gaan!
Samenvattend luidden deze: de gemeente zal eenmalig voor een bedrag van 2,6 mlj euro een investering doen door een renovatie van de bassins en bijbehorende techniek te gaan uitvoeren. Daarna zou het bad voor 1 euro in eigenaarschap worden overgedragen aan De Waterman waarbij de gemeente geen begrotingskosten meer zou hebben voor De Waterman. Dit laatste inclusieve besluit was vooraf aan de publicatie van de begrotingsplannen niet bekend bij De Waterman zelf, reden waarom op dat moment De Waterman op haar standpunt stond dat daarover nog onderhandeld moet worden.
Dit hebben wij ook duidelijk gemaakt in een gegeven presentatie aan de gemeenteraad in maart 2021. Vanaf dat moment moet die onderhandeling nog steeds plaatsvinden. Ons standpunt is dat een exploitatie in eenzelfde burgerinitiatiefconstructie zoals de laatste 10 jaar gedaan is, minimaal kostenneutraal is uit te voeren. Hierbij zien wij zelfs mogelijkheid om met een positief sluitende begroting te draaien daar dan ook de renovatie is uitgevoerd. Als de opbrengsten echter vermeerderd moeten worden met eigenaarslasten en andere eigenaarskosten – zoals hoge reserveringen voor toekomstige vervangingen – dan is dat voor een burgerinitiatief niet meer mogelijk. Dat was ook de conclusie van het second-opinie-onderzoek van Drijver en partners. Als bestuur van een burgerinitiatief willen wij ook niet persoonlijk aansprakelijk gesteld worden om de tekorten als persoon te gaan aanvullen. Hierbij willen wij meegeven dat wij in 2018 een concept van een nieuw exploitatiecontract voorgelegd kregen (officieel zou het zwembad in 2018 moeten sluiten volgens een raadsbesluit uit 2007) waarin was opgenomen dat het bestuur geen winst in eigen zak mocht steken, maar dat er echter over verlies geen passage aanwezig was. Terecht dus dat wij niet zomaar in een eigenaarschap wilden stappen. In het amendement dat nu voorligt wordt voor het eerst wel een poging gewaagd de vorm van eigenaarschap vast te leggen. Wij hebben te kennen gegeven dat dit een richting is die voor ons als burgerinitiatief wel zou passen om het zwembad verantwoord te kunnen exploiteren, maar dat er nog wel daadwerkelijk het een en ander besproken en nader vastgelegd moet worden.
In 2020 is in het begrotingsbesluit (zie afbeelding) verder OOK vastgelegd dat de renovatie van De Waterman voor 800.000 als dekking uit de reserve sport bekostigd zou worden en het overige bedrag als eenmalige uitgave. Dit bedrag (1,8 mlj euro, en dat is een ander bedrag dan 2,6 mlj euro!) zou op de standaardwijze van de gemeente geleend worden (dekking Fonds) tegen een toenmalige rente van nagenoeg 0%. In 2021 is dan ook 2,6 mlj euro als last op de begroting opgenomen, en in alle vervolgjaren als last van 0 (nul) euro. De Raad zou in de komende 25 jaar dus niet steeds geconfronteerd worden met een investering in De Waterman in het jaar 2021 (of later). Zo wordt ook elke investering in Westland afgehandeld. Het krediet is vervolgens daarna ook vrijgegeven in 2021. Dus conform begrotingsbesluit.
Dat die bedragen afgeschreven moeten worden klopt, maar dat gebeurt ook volgens de gemeentelijke begrotingssystematiek in een verzamelpost “openstaande leningen” (of iets dergelijks). Dat wij nu steeds als enige (of eerste) instelling in Westland moeten vernemen dat deze afschrijving op de eenmalige investering ook 25 jaar als jaarlijkse (last)post in de begroting op rekening van De Waterman zou moeten drukken, klopt ons inziens dan ook niet. Dat wordt begrotingstechnisch dan een dubbeltelling. Zie ook de afbeelding. Dit hebben wij in onze inspreekbeurt ook getracht duidelijk te maken.
• Ons is niet duidelijk waarom de wethouder, ondanks vragen vanuit de commissie, niet is ingegaan op welke inspreker dan ook en ook niet op de indieners van de door hen opgezette petitie met nu bijna 2700 (vrijdag) handtekeningen van personen van 16 jaar en ouder, en wat hij ermee gaat doen.
Dat had ook een advies aan de commissie kunnen/moeten zijn hoe de fracties met de zienswijzen om kunnen gaan! Vooral de inbreng van alle basisscholen met gezamenlijk 1700 leerlingen, waarin het grote belang van een openluchtzwembad in de nabijheid van de scholen en voor de jeugd in haar algemeenheid naar voren wordt gebracht, is een element welke tot nu toe helemaal nooit beschouwd geweest is in het voorstel van het college (zie bijlage). Hieruit zou toch maar één conclusie getrokken kunnen worden, namelijk dat men nooit alleen op de financiële eerste kosten van een investering een besluit moet nemen. Noem het verantwoordelijke politieke besluitvorming om alle aangedragen aspecten met (mogelijke) gevolgen van wie dan ook (college, burgers, belanghebbenden, raadsleden) in een besluit mee te nemen!
Het spreekrecht is ook een democratisch middel waarin ook niet vooraf voorziene reacties gegeven kunnen worden waardoor ook het college in haar definitieve besluitvorming van mening kan veranderen.
Het lijkt er gewoon op dat het college burgerparticipatie maar niets vindt en ook nog een eerder genomen raadsbesluit zomaar terzijde schuift. Blijkbaar geldt nu voor het college als enig criterium dat de renovatie van De Waterman eenmalig veel geld kost zonder verder naar maatschappelijk opbrengsten te kijken, en dat zij het benodigde geld liever in andere dorpen wil besteden. Althans, zo wordt dat nu beleefd.
Al met al is dat zo een slecht rijtje: het negeren van de uitkomst van participatie van burgers en de vaststelling door de gemeenteraad van visie Wateringen, het negeren van het raadsbesluit in 2020 dat er een nieuwe toekomst gegeven wordt aan De Waterman, het niet opnemen van de officiële schriftelijke reactie vanuit De Waterman op het raadsvoorstel in de vergaderstukken van de commissie MO, niets gezegd hebben hoe er door het college gehandeld gaat worden met de overhandigde petitie, en uiteindelijk ook geen reactie of advies willen geven vanuit het college aan de fracties op de ingebrachte zienswijzen die via het spreekrecht in de commissie zelf zijn geuit of die wij schriftelijk gegeven hebben.
• Waarom komt er maar geen antwoord op de vraag wat er nu precies gebeurd is met de met het vrijgegeven krediet van 2,6 miljoen euro? Tegen welke rente is het bedrag van 1,8 mlj euro aangekocht (800.000 werd gefinancierd uit de reserve sport!)? In hoeveel jaar wordt deze afgeschreven? Zijn er al jaren afgeschreven zodat dat bedrag nu al deels afbetaald is voor De Waterman?
Waarom wordt het bedrag van 800.000 euro nu weer in het totaal plaatje van 6,6 mlj euro opgevoerd als opnieuw aan te kopen financiering daar dit bedrag al gedekt zou zijn volgens de begroting voor 2021?
Vanuit het college wordt nu steeds min of meer aangegeven dat er een nieuw totaal bedrag van 6,6 mlj euro voor de renovatie geleend moet worden tegen een nu geldend rentepercentage. Zoals bij een vorig punt gemeld, dat krediet zou geleend zijn tegen een rente van nagenoeg 0 euro.
NB: bij het uitwerken van deze reactie kwamen ook wij er ook pas achter dat er 800.000 euro helemaal niet via een aankoop gefinancierd moet worden maar al uit de reserves gedekt was, zodat dit bedrag dus al lang verwerkt is. Ook in de gemeentelijke plannen zou er daarom maar 5,8 mlj euro nog bekostigd moeten worden. Wij zijn nu nog meer benieuwd naar dit antwoord!
• Wij snappen niets van de kosten per bezoeker aan De Waterman voor de gemeente van 11,23 euro per bezoek in de berekening van het college gedurende de komende 25 jaar.
Van welk investeringsbedrag wordt daarbij uitgegaan? In ons scenario 4, en ook in de constructie van het amendement, zal dat in ieder geval minder zijn dan bij de 6,6 mlj euro die het college blijft opvoeren.
Met hoeveel bezoekers, zwembad gerelateerd, per jaar wordt hierbij rekening gehouden? Ter info, in 2022 waren dat 37.000 bezoekers aan De Waterman die gerelateerd kunnen worden aan het zelf zwemmen en daarnaast ook een 3000 bezoekers zonder dat in het water gedoken werd (ZON bijvoorbeeld). Dit was ook het jaar waarin wij het aantal bezoekers vanwege de grote achterstanden in renovatie uiteindelijk moesten beperken tot maar 1000 bezoekers per dag, i.p.v. 1800. In 2018 waren dat er 55.000. In alle redelijkheid mag men ervan uitgaan dat na renovatie met dan een hogere watertemperatuur het aantal bezoekers alleen maar zal toenemen.
In hoeverre wordt in dit gemiddelde ook nog het verleden meegerekend, zoals in de jaren 2013-2022, de jaren dat wij de exploitatie mochten verzorgen. Een kleine indicatie voor de berekening in die jaren, waarbij in de jaren eraan voorafgaand al heel lang geen groot onderhoud heeft plaatsgevonden. De Waterman had in die jaren tezamen een totaal bedrag van 240.000 euro ter beschikking. Dan kan men uitrekenen dat het bedrag per bezoeker ruim onder de 1 euro zal uitvallen. Voor een eerlijke vergelijking met de andere zwembaden mag dit ook wel meegenomen worden!
NB: ZON maakt gedurende de maanden maart t/m november gebruik van de zonneweide, ofwel het seizoen hebben wij al opgerekt buiten de zwemmaanden mei t/m begin tot half september. Een invulling van een wens van velen.
• De Waterman is een echte dorpsidentiteit voor Wateringen!
In dit kader is het goed te beseffen wat een dorpsidentiteit vooral definieert in onze opinie, namelijk: een al lang bestaande voorziening in de nabijheid van de eigen woning en die daardoor al lopende of op de fiets makkelijk te bereiken is, met veel historische verhalen, welke voor elke doelgroep ook financieel bereikbaar is, en die veel extra mensen trekt op dagen waarvoor de voorziening bedoeld is (bij ons warm weer).
De naam dorpsidentiteit zegt het eigenlijk al: het is een identiteit behorende bij een dorp welke zeer vaak niet eens bekend is in omliggende dorpen. En daarom dan ook vaak (vooral financieel) ‘onbemind’ elders is. En dit laatste is nu ook het geval met betrekking tot De Waterman als men de, soms veel te felle, reacties op de sociale media leest. Zowel van voor- als tegenstanders overigens voor het openhouden van De Waterman.
Wij gaan ervan uit dat de gemeenteraad wel goed beseft dat De Waterman hoort bij Wateringen, en niet dat een keuze voor een maatschappelijke voorziening of identiteit in een ander dorp financieel gaat afhangen van een persoonlijke voorkeur. Zoals het college in haar voorstel nu wel lijkt te doen om andere sportparken in andere dorpen te willen financieren met vrij te maken gelden als De Waterman ontmanteld is als openluchtzwembad. In onze opinie mag zo’n dorpsidentiteit niet opgeofferd worden om andere voorzieningen in andere dorpen te kunnen bekostigen. Elke voorziening is belangrijk, zeker als het eventuele alternatief op afstand is en daardoor nauwelijks beschikbaar of bereikbaar om als vervanging te kunnen dienen. Zoals de Hoge Bomen voor Wateringen (met de bus niet eens rechtstreeks te bereiken).
Dat was ook de insteek toen de 5 gemeenten samen één fusiegemeente Westland vormden met als motto dat Westland een vereniging is van dorpen. Ofwel dat ieder dorp haar eigen dorpsidentiteiten mag behouden.
• Het verbaast ons elke keer weer als wij moeten blijven aanhoren dat De Waterman als openluchtzwembad in hetzelfde rijtje geplaatst wordt als de overdekte zwembaden. Ja, ook wij hebben zwemwater, maar dat is bedoeld voor een heel andere doelgroep en op duidelijke afstand van de andere zwembaden! Dat hoeven wij toch niet steeds opnieuw uit te leggen, al heeft onze penningmeester dit in onze bijdrage van het spreekrecht maar weer eens op een andere wijze via een persoonlijke beleving nogmaals trachten duidelijk te maken. Wij verwachten dat u hiermee rekening houdt in de later te voeren brede zwembaddiscussie!
• Verder verwijzen wij graag naar onze eerder gegeven schriftelijk reactie (op de LIS dus tot nog toe).
Mocht u als fractie nog nader toegelicht willen worden, dan zijn wij als bestuur van de Stichting Waterman Natuurlijk! altijd bereid om langs te komen in uw vergadering. Graag zelfs!
Met vriendelijke groet,
Leo Zwinkels, voorzitter van Stichting Waterman Natuurlijk!
Bijlage bij brief
Bijdrage van alle basisscholen in Wateringen t.b.v. behoud van De Waterman
Geachte dames en heren,
Wij zijn Debby Haring, directeur van WSKO Mariaschool, en Sander Meijer, directeur van OBS De Kyckert. Wij als naastgelegen scholen voelen ons betrokken bij zwembad De Waterman en vragen graag uw aandacht.
Allereerst biedt zwembad De Waterman samen met veel andere voorzieningen op korte afstand van elkaar een mooi aanbod voor ouders en hun kinderen. Basisscholen, dansschool, kinderopvangorganisaties, muziek- en cultuuraanbieders en een zwembad op loopafstand van elkaar. Wat een unieke situatie is dit! Welke kansen kan dit bieden voor veel meer samenwerking. Samenwerking is sowieso een waarde binnen beide scholen waaraan veel belang wordt gehecht.
De Waterman is voor de scholen in het verleden een zwembad geweest waar schoolzwemmen werd aangeboden in de warme maanden van het schooljaar. Leerkrachten die al lang werken op onze scholen koesteren warme herinneringen aan die tijd. Schoolzwemmen is inmiddels uit de mode geraakt. Toch zijn er nog steeds scholen in Nederland die het aanbieden. De voornaamste reden dat het is afgeschaft, zijn de grote kosten die het vervoer van en naar het zwembad met zich meebrengt. Laat dat voor de scholen in Wateringen nu net geen belemmering zijn!
In Nederland wordt groots gesproken over kansengelijkheid.
Als we kijken naar onze populatie leerlingen (ruim 600 leerlingen van beide scholen samen) verandert deze snel. Waren de leerlingen ruim 20 jaar geleden nog vooral van autochtone komaf en hadden zij ouders die een gevulde portemonnee hadden, nu is deze gemengd. Was het vroeger vanzelfsprekend dat je op tijd je kind leerde zwemmen, tegenwoordig is dit in veel gezinnen wel anders. Basale vaardigheden als sporten, leren fietsen en zwemmen worden in toenemende mate later, te weinig of zelfs helemaal niet van huis uit gepromoot. En veel gezinnen hebben ook niet de financiële middelen om activiteiten zoals zwemmen te bekostigen, laat staan het vervoer ernaartoe. Dit is een tendens die op onze scholen in Wateringen steeds zichtbaarder wordt. Op één van de scholen wordt de vrijwillige ouderbijdrage nog maar door 58% van de ouders betaald.
En laten we eerlijk zijn, bij alle zwemverenigingen zijn wachtrijen. Als je kind op zijn 5e kan starten met leszwemmen, ben je spekkoper. Welke kansen zou het bieden als er naast de school een zwembad is waar in de warme maanden van het jaar na schooltijd leszwemmen wordt aangeboden, bijvoorbeeld in de vorm van een snelcursus, zoals tegenwoordig door heel veel zwemverenigingen gehanteerd wordt, en deze buiten de boot vallende groep leerlingen alsnog hun zwemdiploma’s kan halen! Het alternatief zou een zwembad kunnen zijn in Naaldwijk, dat klopt. Maar niet voor al die gezinnen die geen vervoer hebben en echt op de eigen woonkern aangewezen zijn. We willen toch op z’n minst dat onze kinderen dezelfde kansen krijgen die wij in onze jeugd notabene ook gekregen hebben!
Wij kunnen ook namens onze collega’s van WSKO in Wateringen spreken (RKBS St. Jozef op 350 meter afstand van het zwembad en RKBS De Hofvilla op nog geen km afstand – samen 1100 leerlingen). Ook Els Beene, directeur van de PCPOW Pieter vd Plas draagt het zwembad een warm hart toe. In Wateringen alleen zijn er dus al ruim 1700 basisschoolkinderen op loopafstand die onder of na schooltijd gebruik kunnen maken van zwemlessen.
En dan hebben we het nog niet eens over de pret die onze leerlingen iedere zomer beleven in het zwembad, het jaarlijkse zwemuitje op school, het veld rondom het zwembad dat we gebruiken voor bijvoorbeeld de organisatie van De Koningsspelen (die moeten immers ook ergens plaats kunnen vinden), de sportdag, opvoeringen op het podium e.d.
De overheid stimuleert meer bewegen door onze jeugd. De jeugd wordt te zwaar, beweegt en speelt te weinig buiten en eenvoudige activiteiten zoals fietsen zijn niet meer vanzelfsprekend. Wij als scholen moeten (terecht) vanaf komend schooljaar twee keer per week bewegingsonderwijs aanbieden, terwijl er onvoldoende accommodaties zijn om de gymlessen te laten plaatsvinden. Ook in Wateringen! Er wordt veel verwacht, maar er wordt zo weinig meegedacht over facilitering. Staat het verwijderen van het zwembad niet haaks op onze grote verwachtingen van de jeugd om meer te sporten en te bewegen? Realiseren we wat de consequenties zijn van het verwijderen van het zwembad in Wateringen? Voor het afnemende aanbod in Wateringen om te kunnen ontspannen? Heeft de gemeente voldoende inzicht in het type gezinnen dat in Wateringen woont? Wij als scholen pleiten voor behoud van het zwembad en staan open voor een goede samenwerking met de mensen van De Waterman.